Het belang van een goede voorziening van mineralen en sporenelementen bij rundvee kan niet voldoende worden benadrukt. Veel (kleinschalig) gehouden vleesvee wordt van het vroege voorjaar tot de late herfst in de weide gehouden. Gras is dan de belangrijkste voedingsbron voor de zoogkoeien en hun opgroeiende kalveren. Voor de energie- en eiwitvoorziening is dat vaak ook toereikend. Maar of de behoefte aan mineralen en sporenelementen ook voldoende wordt afgedekt is zeer de vraag. De in de bodem voorkomende mineralen zijn bepalend of deze ook voldoende in het gewas terecht komen.
Uit praktijkonderzoek blijkt dat vleesrassen in de weideperiode tekorten oplopen m.b.t koper, jodium en selenium (Nollet 2007). Vleesvee wordt ook steeds vaker in natuurweiden geweid. Door de teruglopende gehalten van mineralen in vers gras in deze natuurweiden wordt een voldoende aanvulling van deze tekorten steeds belangrijker. Alleen met ruwvoer is het behalen van resultaat vaak niet meer mogelijk.
De juiste mineralenvoorziening in het rantsoen kan problemen met bijvoorbeeld groei, beenderen of vruchtbaarheid bij uw vleesvee voorkomen. In onderstaande tabel ziet u het belang van alle mineralen en sporenelementen.
Ons advies is om ook bij weidegang dagelijks een klein beetje Mineralenbrok Vitaal of 1 rundveekoek bij te voeren.
U voorkomt problemen als gevolg van mineralentekorten en heeft bovendien een moment op het vee dagelijks van dichtbij te beoordelen. Als het dagelijks verstrekken van een mineralenbrokje geen optie is, raden wij u zeker aan om een vleesvee likemmer in de wei te plaatsen.
Element | Functie | Tekort | Overmaat |
Calcium | Botten, tanden, zenuwimpuls, hartregulatie, spieren, bloedstolling, enzymactivatie | Botontkalking, melkziekte | Tijdens droogstand: melkziekte |
Fosfor | Botten, tanden, buffers voor bloed, energieverwerking, celkernen | Verminderde botaanmaak | Verminderde opname van sporenelementen |
Magnesium | Botten, enzymwerking, zenuwimpulsen, spieren, vitamine D3 omzetting, calciumabsorptie uit botten en voedsel | Kopziekte, lage voeropname, afwijkend gedrag, melkziekte | Diarree, daling van de voeropname |
Natrium | Waterbalans, zuur-base evenwicht, celdruk (osmose), zenuwen, spieren, enzymen | Verlaging van de eetlust, conditie, melkproductie, vruchtbaarheid, veel likken, droge stugge huid | Kopziekte symptomen, veel drinken. |
Kalium | Enzymen o.a. koolhydratenstofwisseling | Verminder voeropname, conditie, melkgift, glans, vreten van ongewenste zaken (zand, hout, etc.) | Verminderde magnesium opname |
Koper | Enzymen, bloedvorming, botvorming, pigmenten, structuur van de haren | Doffe beharing, kale plekken, verminderde ontwikkeling, diarree | Verminderde eetlust (vooral bij jonge dieren), geelzucht, sterfte |
Kobalt | Vitamine B12 energie metabolisme, functioneren van de penswerking | Slechte pensontwikkeling, slechte groei, productie, eetlust en conditie, veel likken, bloedarmoede | Het zelfde beeld als bij tekort aan kobalt. |
Jodium | Hormonenhuishouding, schildklierwerking | Groeivertraging, verminderde werking van de schildklier hierdoor mindere melkgift en mogelijk vruchtbeschadiging | Bij droogstand: tranen, veel speekselvorming, natte neuzen, hoesten |
Zink | Groeiproces, enzymen, huid, haar, botten, vruchtbaarheid, weerstand | Groeivertraging, infecties, verminderde eetlust, huidafwijkingen, slechte klauwen, slechte haargroei | Lagere groei en slechte voerbenutting |
Mangaan | Enzymen, kraakbeenvorming, botten, vruchtbaarheid, vezelvertering | Kromme poten, zenuwafwijkingen, prikkelbaar | Blokkeren van de ijzeropname voor de bloedvoorziening |
IJzer | Enzymen, zuurstoftransport in het bloed | Bloedarmoede, daling van groei en voederbenutting | Lagere voeropname en groei, diarree, verhoogde temperatuur, verzuurd bloed |
Selenium | Bescherming van de cellen, enzymen | Aan de nageboorte blijven staan, slecht immuunsysteem, weefselvorming | Vergiftiging > sterfte |